Palenie papierosów to jedno z najbardziej powszechnych uzależnień na całym świecie. W dużej mierze nałóg ten wynika z zawartej w tytoniu nikotyny – to właśnie ona jest głównym czynnikiem uzależniającym w papierosach. Uzależnienie od papierosów ma zarówno podłoże fizyczne, jak i psychiczne. Przyjrzymy się tej kwestii w naszym artykule oraz zastanowimy, jaki jest mechanizm oddziaływania nikotyny na ludzki organizm.
Spis Treści
Uzależnienie od wyrobów tytoniowych – skąd się ono bierze?
Jak już wspomniano, głównym czynnikiem powodującym uzależnienie od wyrobów tytoniowych jest znajdująca się w papierosach nikotyna. W momencie zapalenia papierosa substancja ta uwalnia się, a następnie przenika do naszego organizmu. Niestety, dociera ona również do mózgu, gdzie oddziałuje na receptory znajdujące się na powierzchni komórek nerwowych. Ponieważ w efekcie tego procesu uwalniane są odpowiedzialne za uczucie przyjemności i relaksu:
- dopamina,
- serotonina,
- noradrenalina,
Ludzki mózg zaczyna „postrzegać” palenie papierosów jako czynność przyjemną i komfortową dla ludzkiego organizmu. Zależność ta działa również w drugą stronę: w sytuacji, gdy poziom nikotyny w organizmie zaczyna spadać (jest tak, gdy przestajemy palić), osoba uzależniona od wyrobów tytoniowych odczuwa dyskomfort oraz pragnienie sięgnięcia po papierosy. Reakcja na te problemy jest łatwa do przewidzenia: powrót do nałogu.
Co gorsza, taki stan rzeczy sprawia, że zaczynamy traktować palenie jako naturalny, nieodłączny wręcz element w sytuacjach stresowych czy w czasie kontraktu z innymi osobami.
Objawy odstawienia nikotyny
Jeśli chodzi o uzależnienie od nikotyny, sytuację dodatkowo może komplikować tzw. syndrom odstawienia. Niestety, osoby, którą pragną pokonać nałóg papierosowy, muszą mieć na uwadze ryzyko wystąpienia takich objawów jak:
- nawracające uczucie niepokoju,
- drażliwość (nerwowość),
- trudności w koncentracji,
- problemy ze snem,
- wzrost apetytu (to właśnie dlatego często zdarza się, że osoby walczące z nałogiem tytoniowym zaczynają podjadać).
Oczywiście, taki stan rzeczy nie oznacza jeszcze, że walka z uzależnieniem od papierosów jest z góry skazana na niepowodzenie. Wręcz przeciwnie! Osiągnięcie sukcesu jest prostsze niż się myśli. W walce warto zapewnić sobie wsparcie np. powszechnie dostępnych środków farmakologicznych np. zawierających cytyzynę. Niezwykle cenne może okazać się także wsparcie ze strony osób najbliższych oraz zdrowy tryb życia, a nawet terapia behawioralna.
Źródła:
- Zatoński W., Jak rzucić palenie, Wyd. PZWL, Warszawa.
- Górecka D., Metody odzwyczajania od palenia tytoniu, Służba Zdrowia, nr 46-47.
- Bilikiewicz A., Psychiatria. Podręcznik dla studentów medycyny, Wyd. PZWL, Warszawa.
